Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου 2011

ΕΡΕΥΝΑ Κάπα Research ΓΙΑ ΤΗ ΦΤΩΧΙΑ: To 60% των Ελλήνων φοβούνται πως μια ημέρα θα ξυπνήσουν φτωχοί

Το 1/3 των Ελλήνων ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. Το 20% των παιδιών στην Ελλάδα βιώνουν τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. 18.000 άνθρωποι στην χώρα μας, σιτίζονται από την εκκλησία και τους Δήμους.
Το 60% σχεδόν των Ελλήνων φοβούνται ότι μπορούν τα επόμενα χρόνια να περιέλθουν σε κατάσταση φτώχειας. Ανασφάλεια, που συνδέεται άμεσα με το ότι το 50% πιστεύει ότι φτωχός μπορεί κανείς να γίνει από κάποιο τυχαίο γεγονός.
Προς επίρρωση των παραπάνω λειτουργεί και το στοιχείο που θέλει το 68,8% να θεωρούν ότι με τον τρόπο που...
εξελίσσεται ο σύγχρονος κόσμος και την αδικία που υπάρχει στην κοινωνία το να υπάρχουν φτωχοί είναι ...αναπόφευκτο.
Τα 933,7 ευρώ είναι το ψυχολογικό όριο, που χωρίζει τους φτωχούς από τους πλούσιους, σύμφωνα με τους –ομολογουμένως ολιγαρκείς- φτωχούς της χώρας μας, που αν εξασφάλιζαν το ποσό αυτό θα διέγραφαν τον εαυτό τους από τις «λίστες των φτωχών».
Ζοφερό διαγράφεται το μέλλον, με το 68,4% των Ελλήνων να θεωρούν ότι η ψαλίδα μεταξύ πλούσιων και φτωχών θα ανοίξει κι άλλο στο μέλλον, και με το 17% να θεωρούν ότι θα παραμείνει στα σημερινά επίπεδα.
Τα περισσότερα από τα παραπάνω στοιχεία που προκαλούν -αν μη τι άλλο- έντονο προβληματισμό προκύπτουν από ειδική έρευνα που πραγματοποίησε η Κάπα Research σε συνεργασία με το London School of Economics για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομίας.
Στην έρευνα συμμετείχε αντιπροσωπευτικό δείγμα 6.089 άτομα, προερχόμενα από το γενικό πληθυσμό, αλλά και από ειδικά κοινά (άστεγους, φτωχούς, κ.λπ.).
Η αντίληψη για τη φτώχεια
Η εικόνα που σχηματίζει το 33,4% των Ελλήνων στο άκουσμα της λέξης «φτωχός» είναι αυτή μιας οικογένειας που ζει με στερήσεις σε κάποιο υπόγειο της πόλης. Δηλαδή, η -δυστυχώς- συνήθης πλέον εικόνα, που αντικρίζει κανείς π.χ. στην Κυψέλη κοιτώντας τα παράθυρα που έχουν θέα ...στο πεζοδρόμιο και στα πόδια των περαστικών.
Το 23,1% ταυτίζει τη λέξη με την εικόνα άστεγου που ψάχνει στα σκουπίδια, ενώ το 14,4% με κάποιον ηλικιωμένο που ζητιανεύει ή ζει μόνος.
Πώς γίνεται-καταντά κανείς φτωχός
Συγκλονιστικό, αλλά και ενδεικτικό για το πόσο «θαμπό» εμφανίζεται το πρόσωπο του κοινωνικού κράτους στους πολίτες της χώρας, είναι ότι το 49,6% πιστεύει ότι οι συνάνθρωποί τους βρέθηκαν σε κατάσταση φτώχειας από ένα τυχαίο γεγονός, που μπορεί να συμβεί στον καθένα. Δηλαδή, έπειτα από αρρώστια ή από κάποιο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετώπισαν στην εργασία. Για παράδειγμα, απόλυση σε προχωρημένη ηλικία λόγω μεταφοράς της βιομηχανίας σε χώρα φθηνού εργατικού δυναμικού, για να μιλήσουμε με σύγχρονους όρους.
Μόνο το 33,3% εντοπίζει την αιτία της φτώχειας σε κάποια ταξική διαφορά, απαντώντας ότι ήταν «πάντοτε φτωχοί».
Υψηλό στην ερώτηση αυτή 17,1% και το ποσοστό της απάντησης δεν ξέρω/δεν απαντώ (ΔΞ/ΔΑ), που εμπεριέχει και αρκετή δόση ανασφάλειας αφού αν κάτι δεν το γνωρίζεις το φοβάσαι ακόμη περισσότερο.
Η φτώχεια δεν κάνει διακρίσεις
Τα παραπάνω στοιχεία σίγουρα προϊδεάζουν και εξηγούν σε σημαντικό βαθμό γιατί στην ερώτηση «προσωπικά φοβάστε κάποιες φορές μήπως βρεθείτε σε κατάσταση φτώχειας;» το 59,6% απαντά «Ναι».
Το 36,3% είναι σίγουροι πως έχουν εξασφαλίσει επαρκή απόσταση από τα όρια της φτώχειας, ενώ το 4,1% του ΔΞ/ΔΑ κάνουν απλώς ...το σταυρό τους.
Η παγκοσμιοποίηση φέρνει φτώχεια
Στοιχείο με αξιόλογη ποιοτική σημασία για την πολιτική/κούς σε ευρωπαϊκό -και όχι μόνο εθνικό- επίπεδο είναι ότι το 68,5% των πολιτών θεωρούν ότι όπως εξελίσσεται ο σύγχρονος κόσμος και με τη μεγάλη αδικία που υπάρχει στην κοινωνία μας το να υπάρχουν φτωχοί είναι αναπόφευκτο!
Όπως φαίνεται όσοι ανέλαβαν να εφαρμόσουν την λεγόμενη παγκοσμιοποίηση, έχασαν κάποιο «σημάδι» και έστριψαν λάθος, γιατί έχασαν την ανθρωποκεντρική κατεύθυνση πάνω στην οποία -όπως υποστήριζαν οι υπέρμαχοι της- είχε στηριχθεί και χαραχθεί.
Το 37,6% αποδίδει στην αδικία που υπάρχει -ως συστατικό στοιχείο;- της σύγχρονης κοινωνίας και το γεγονός ότι ζουν σε συνθήκες φτώχειας και άνθρωποι που βρίσκονται σε παραγωγική ηλικία και μπορούν να εργαστούν.
Αντιμετώπιση
Την καταπολέμηση της ανεργίας μέσω της δημιουργίας περισσότερων ευκαιριών για την αγορά εργασίας θεωρεί το 69,6% ως τον πιο ενδεδειγμένο τρόπο για την αντιμετώπιση της φτώχειας.
Το 71% θεωρεί ότι όπλο απαραίτητο στον αγώνα κατά της φτώχειας είναι η ενίσχυση των μισθών, των συντάξεων και επιδομάτων, γεγονός που υποδηλώνει ότι συνεχώς αυξάνεται ο αριθμός όσων πιστεύουν ότι η εύρεση εργασίας, δεν σου εξασφαλίζει στη σύγχρονη εποχή απόσταση ασφαλείας από τα όρια της φτώχειας.
Για το 92,4% των Ελλήνων η ευθύνη για την καταπολέμηση της φτώχειας ανήκει πρωτίστως στο Κράτος. Σημαντικά είναι τα ποσοστά όσων πιστεύουν ότι μπορούν να συνεισφέρουν στο σκοπό αυτό οι ΟΤΑ (65,1%) και η Εκκλησία (12,3%).
Μπορούν να συνεισφέρουν οι επιχειρήσεις;
Προσδοκίες όμως για συνεισφορά στον αγώνα εναντίον της φτώχειας, εμφανίζονται να έχουν οι πολίτες και από τις επιχειρήσεις. Το 36,2% τις προτρέπει να αναλάβουν δράσεις κατά της φτώχειας στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Το 28,2% τους προτείνει να προσλαμβάνουν κατά προτεραιότητα όσους είναι άνεργοι για μεγάλο χρονικό διάστημα ή κοντά στο όριο συνταξιοδότησης και το 21,8% να αποφεύγουν τις απολύσεις.
Με μόνο το 9% να υποστηρίζει ότι «δεν είναι αυτός ρόλος για τις επιχειρήσεις», θα είχε πραγματικό ενδιαφέρον μια έρευνα που να δείχνει πόσο επηρεάζει τους Έλληνες καταναλωτές η «κοινωνική δράση» μιας επιχείρησης για την επιλογή των προϊόντων της. Η εξαγωγή ενός συμπεράσματος της κατηγορίας «απέλυσες ανθρώπους μόνο και μόνο για να αυξήσεις την κερδοφορία σου; Τα προϊόντα σου θα μείνουν στο ράφι» μάλλον θα ταρακουνούσε περισσότερο τον επιχειρηματικό κόσμο.
Βέβαια, κάτι τέτοιο προϋποθέτει ευαισθητοποιημένους και επί της ουσίας ενημερωμένους καταναλωτές.
Κυβερνητική πολιτική κατά της φτώχειας
Την ίδρυση του Εθνικού Ταμείου κατά της φτώχειας θεωρεί το 30,2% των πολιτών ως το σημαντικότερο μέτρο που ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομίας για την καταπολέμηση της φτώχειας. Ακολουθεί, η λήψη στοχευμένων μέτρων για πραγματικά φτωχούς (29,3%).
Με πόσα ευρώ παύεις να είσαι φτωχός
Τα 933,7 ευρώ είναι το μηνιαίο καθαρό εισόδημα, που χρειάζεται ένας «φτωχός» για να πάψει να ανήκει σε αυτή την κατηγορία καλύπτοντας τις βασικές ανάγκες του. Αυτή είναι η δημοφιλέστερη απάντηση που προέκυψε από την έρευνα που διενεργήθηκε στα ειδικά κοινά, σε χώρους υποδοχής και περίθαλψης αστέγων και απόρων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Στους περισσότερους δηλαδή λείπουν 476 ευρώ περίπου, αφού κατά μέσο όρο οι ερωτηθέντες λαμβάνουν μηνιαίως 457,7 ευρώ.
Το προφίλ του Έλληνα φτωχού
Το 32,6% των φτωχών αντιμετωπίζει πρόβλημα υγρασίας στο σπίτι του, το 28,2% μένουν σε σπίτια που τα δωμάτια είναι σκοτεινά και το 22,7% σε οικίες που δεν διαθέτουν θέρμανση.
Το 38,8% χαρακτηρίζουν πολύ κακή και κακή την υγεία τους και το 38,3% δηλώνει ότι -στην Ελλάδα της δωρεάν υγείας και του ΕΣΥ- στερήθηκε φροντίδες υγείας λόγω έλλειψης οικονομικής δυνατότητας.
Το 48,4% των Ελλήνων φτωχών στερείται τη καλή διατροφή, το 29,5% τη μόρφωση, ενώ το 15,8% την πρόσβαση σε νερό, ρεύμα, θέρμανση.
Φυσικά υπερβολική πολυτέλεια αποτελεί για το 67,7% των φτωχών της χώρας η διασκέδαση, καθώς και οι διακοπές. Το 61,7% των φτωχών δεν πάει διακοπές ούτε μια φορά το χρόνο.
Σε ότι αφορά τον κοινωνικό αποκλεισμό, το 73,5% δηλώνει ότι αισθάνεται έντονη ανασφάλεια και αδυναμία να «τα βγάλει πέρα», το 38,8% νιώθει πως δεν λαμβάνει καμία αναγνώριση από τον κοινωνικό περίγυρο, το 43,8% των φτωχών αισθάνονται ότι ανήκουν στο λεγόμενο «περιθώριο» και το 36,3% πιστεύουν για τον εαυτό τους ότι αποτελούν βάρος για την οικογένεια τους.
Νέα κοινωνική τάξη: οι «σχετικά φτωχοί»
Μπορεί να βγάζουν πάνω από 470 ευρώ το μήνα, γεγονός που τους «απορρίπτει» από την κατηγορία των φτωχών, αλλά όχι πως έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους.
Το 21,2% των Ελλήνων δηλώνουν οτι αντιμετωπίζουν πρόβλημα υγρασίας στο σπίτι, και το 13,5% πως δεν έχουν θέρμανση. Επίσης το 5% των Ελλήνων ζει σε υπόγειο σπίτι με ο,τι αυτό συνεπάγεται, και όχι από ιδιοτροπία.
Το 18,8% δηλώνουν, πως στερήθηκαν φροντίδες υγείας λόγο έλλειψης χρημάτων.
Ακόμη, 41,1% των Ελλήνων δεν πάει ποτέ διακοπές, το 53,1% στερείται τη διασκέδαση, το 22,4% «κόβει» και από τη διατροφή για να τα βγάλει πέρα, ενώ το 18,6% δεν μπορεί να εξασφαλίσει πρόσβαση στην μόρφωση.
Πως αποτελούν βάρος για την οικογένεια τους αισθάνονται το 20,4% των Ελλήνων, το 30,2% δηλώνει πως εξαρτάται οικονομικά–και όχι μόνο- από άλλους και το 53,8% δηλώνει αδυναμία να «τα βγάλει πέρα».
Παιδική φτώχεια
Στην Ελλάδα 1 στα 5 παιδιά (ήτοι 20%) ζει κάτω από το όριο της φτώχεια και βιώνει τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Σε επίπεδο ΕΕ, σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, το ποσοστό των παιδιών που κινδυνεύουν από την φτώχεια κυμαίνεται από 9-10% στις σκανδιναβικές χώρες, και πάνω από 25% σε Ρουμανία, Λιθουανία και Πολωνία.
Σε όλες τις χώρες, οι μεγαλύτερες ομάδες παιδιών που κινδυνεύουν από τη φτώχεια είναι τα παιδιά που ζουν σε μονογονεϊκές ή σε μεγάλες οικογένειες, σε νοικοκυριά ανέργων ή φτωχών εργαζομένων.
Παιδική εργασία
Ανησυχητικά είναι ακόμη τα στοιχεία που αφορούν την παιδική εργασία, αφού σύμφωνα με τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, 1 στα 6 παιδιά του πλανήτη εργάζεται σε περιβάλλον που βλάπτει τη ψυχική και σωματική υγεία του. Σε διεθνές επίπεδο 73 εκατομμύρια από τα εργαζόμενα παιδιά είναι ηλικίας κάτω των 10 ετών και κάθε χρόνο τουλάχιστον 22.000 από αυτά σκοτώνονται σε εργατικά ατυχήματα.
Η ανοχή στην παιδική φτώχεια, αποτελεί παραβίαση της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού, επισημαίνει ο κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, ερώτηση του οποίου αποτέλεσε αφορμή για να ξανακουστούν τα καθόλου τιμητικά για την παγκόσμια κοινότητα στοιχεία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου